Wystąpienie Przewodniczącego Rady Uczelni UKEN na posiedzeniu Rady Uczelni UKEN 22 stycznia 2025
Początek działań Rady Uczelni UKEN trzeciej kadencji.
Wystąpienie Przewodniczącego Rady Uczelni UKEN na posiedzeniu
Rady Uczelni UKEN 22 stycznia 2025
Szanowni Państwo,
1 stycznia 2025 roku Rada Uczelni Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej rozpoczęła formalnie swoją pracę. Senat wybrał nas na kolejna kadencję na posiedzeniu 16 grudnia 2024 r. To wielkie wyróżnienie, ale i ogromne zobowiązanie na kolejne cztery lata. Gratuluję serdecznie wszystkim wybranym.
Zgodnie z odpowiednimi ustaleniami w Radzie Uczelni zasiadają cztery osoby ze społeczności UKEN i trzy osoby spoza Uczelni. W kolejnej kadencji nadal będziemy się skupiali na wspólnej, kolegialnej, zrównoważonej pracy na rzecz dobra UKEN i jego, niestety, bardzo podzielonej i spolaryzowanej społeczności akademickiej.
Przypomnę, że Rada Uczelni pełni funkcje doradcze, opiniodawcze, a także nadzorcze, zwłaszcza w obszarze gospodarki finansowej. Zadaniem Rady Uczelni jest zwłaszcza czuwanie nad stabilnością finansów Uczelni. Myślę, że w tym zakresie pracownicy Uczelni mogą odczuwać komfort i dużą stabilność. Rada Uczelni natomiast nie posiada ustawowych kompetencji do zajmowanie stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych UKEN.
Rada Uczelni podobnie jak w poprzedniej kadencji nie będzie ulegała wpływom i naciskom zewnętrznym i wewnętrznym określonych osób, poszczególnych grup pracowników (formalnych i nieformalnych), grup wpływu czy środowisk politycznych i związków zawodowych. Powtórzę, co mówiłem przed wyborami – Rada Uczelni pozostaje niezależna, choć bywała poddawana presji, w bardzo spolaryzowanym i podzielonym środowisku Uczelni, czasem stając się obiektem manipulacji, dezinformacji, gdy podważane bywało – w atmosferze niepotrzebnej sensacyjności i spiskowej teorii dziejów – zaufanie społeczności akademickiej do organu jakim jest Rady Uczelni, również w mediach społecznościowych i w niektórych przekazach medialnych. Nie zostaliśmy zastraszeni, ani nie ulegliśmy propagandowej presji. Nie udało się zdestabilizować działań Rady. Również w rozpoczętej kadencji Rada Uczelni jako organ kolegialny nie podda się próbom presji i nacisku, a także ewentualnym próbom nieuprawnionego wpływania na nasz demokratycznie wybrany organ i na jego członków, a działania Rady będą nadal charakteryzować: spokój, stabilność, rozwaga i realizm.
Przypominam, że również w kolejnej kadencji Rady nie będziemy uczestniczyli w jakichkolwiek dyskusjach w mediach społecznościowych i środkach komunikacji masowej. Działamy zgodnie z obowiązującym prawem, w jego granicach, w pełni autonomicznie oraz demokratycznie.
Zarzucanie uczestniczenia przez Radę Uczelni w rzekomym „paragangsterskim” układzie jest działaniem dość obsesyjnym i nieuprawnionym, które może podważać zaufanie do organu Uczelni, co w konsekwencji może naruszać również obowiązujące prawo. To zresztą element systematycznych ataków na różnych forach na Radę Uczelni UKEN, nasilonych od marca 2024 r. I gdyby ktoś mnie zapytał, kto w ostatnich miesiącach próbował w znaczący sposób wpłynąć na działania Rady Uczelni UKEN i jej demokratyczne wybory, to odpowiedź byłaby jednoznaczna i oczywista. I nie myślę o Rektorze, kolegium rektorskim, Senacie, trzech działających w Uczelni organizacjach związkowych. Nikt z wymienionych nie próbował wpływać na działania przewodniczącego czy członków RU.
W związku z ostatnimi atakami na Radę Uczelni zmuszony byłem wydać oświadczenie o następującej treści:
Oświadczenie Przewodniczącego Rady Uczelni UKEN
W nawiązaniu do wypowiedzi, które mogą nosić znamiona zniesławienia i zniewagi za pośrednictwem mediów oraz naruszenia dóbr osobistych członków i członkiń Rady Uczelni Uniwersytetu Komisji Narodowej w Krakowie, osób pełniących funkcje publiczne, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, informuję, że zwróciłem się do Przewodniczącego Senatu UKEN z wnioskiem o pilne podjęcie odpowiednich kroków w celu zaprzestania działań, skierowanych przeciwko Radzie Uczelni, które mogą nosić znamiona przestępstwa.
16 grudnia 2024 roku Senat UKEN dokonał w głosowaniu tajnym demokratycznego wyboru członków Rady Uczelni UKEN na kadencję 2025–2028. Wybory te nadzorowała Uczelniana Komisja Wyborcza.
19 grudnia 2024 roku członek Rady Uczelni obecnej kadencji prof. dr hab. Artur Błachowski z Akademii Górniczo-Hutniczej za pośrednictwem środków komunikacji masowej oskarżył publicznie członków i członkinie Rady Uczelni o pozostawanie w jakimś rzekomym „paragangsterskim układzie”, które to określenie zostało również wykorzystane w podtytule artykułu w krakowskiej „Gazecie Wyborczej”.
Prof. Artur Błachowski, w mojej opinii, może naruszać dobre imię członków Rady Uczelni
i znieważać ich w ten sposób w opinii społecznej, a będąc profesorem Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, może też ingerować w sposób nieuprawniony w autonomię innej krakowskiej uczelni i demokratyczne wybory Senatu UKEN. Oskarżeniami organów innej uczelni o pozostawanie Rady Uczelni w „paragangsterskim układzie”, może w rażący sposób naruszać również godność nauczyciela akademickiego i kwestionować w sposób anarchistyczny obowiązujący porządek prawny, wykraczając daleko poza prawo do krytyki. Ubolewam nad tym i nie ma na to mojej zgody.
Mam nadzieję, że prof. dr hab. inż. Jerzy Lis JM Rektor Akademii Górniczo-Hutniczej
w Krakowie szanuje demokratyczne wybory i organy innej uczelni, a wypowiedź jego pracownika – prof. A. Błachowskiego – stanowi jedynie prywatną emocjonalną opinię osoby niezadowolonej z wyborczych wyników, mogącej działać w swoim prywatnym interesie.
Był bowiem kandydatem do Rady nowej kadencji, który nie został wybrany przez Senat UKEN.
Mam nadzieję, że ewentualne dalsze kontynuowanie hejtu i mowy nienawiści za pośrednictwem środków komunikacji masowej nie przyniesie eskalacji i innych negatywnych skutków i nie spowoduje na przykład – poza zniesławianiem – fizycznych ataków na „paragansterów”, czyli zdaniem prof. Artura Błachowskiego i „Gazety Wyborczej”, członków i członkinie Rady Uczelni.
Mam nadzieję, że prof. Artur Błachowski przeprosi bezzwłocznie za pomocą środków komunikacji masowej członków i członkinie Rady Uczelni UKEN za określanie ich „paragangsterskim układem”. Mam również nadzieję, że Przewodniczący Związku Zawodowego Inicjatywa Pracownicza dr hab. Piotr Trojański, prof. UKEN oraz inni wypowiadający się w przywoływanym artykule, zdystansują się jednoznacznie od słów mogących nosić znamiona zniesławienia i zniewagi za pośrednictwem mediów oraz naruszenia dóbr osobistych członków Rady Uczelni UKEN w Krakowie, osób pełniących funkcje publiczne, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych.
Przypomnę słowa, które skierowałem do senatorów UKEN przez wyborami 16 grudnia 2024 roku:
„Nie wątpię, że wszystkie osoby, które nie zostaną wybrane do Rady Uczelni UKEN kolejnej kadencji, uszanują demokratyczny wybór i nie będą w żaden sposób kwestionować demokracji […] a te, które zostaną wybrane poświęcą swój czas i energię dla dobra społeczności UKEN, nawet będąc czasem narażonym na krytykanctwo, czasem falę hejtu i ataki ad personam, bo po prostu trzeba i warto to robić dla dobra Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie”.
Niestety myliłem się w pierwszej części mojej wypowiedzi.
prof. dr hab. Dariusz Rott
Przewodniczący Rady Uczelni UKEN
Kraków, 20 grudnia 2024 r.
Bardzo ucieszyła mnie błyskawiczna i stanowcza reakcja władz Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie. Kilka godzin po wydaniu mojego oświadczenia Rzeczniczka Prasowa AGH – w imieniu – JM Rektora Uczelni, w jasny sposób odniosła się do wypowiedzi prof. Błachowskiego:
„W związku z oświadczeniem Przewodniczącego Rady Uczelni UKEN pragnę przekazać, że przywołane wypowiedzi prof. A. Błachowskiego są jego prywatnymi opiniami i w żaden sposób nie odzwierciedlają stanowiska ani wartości reprezentowanych przez Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie.
Prof. A. Błachowski odnosząc się do kwestii wyborów członków Rady Uczelni UKEN reprezentował wyłącznie własne przemyślenia.
Jednocześnie pragnę dodać, że władze uczelni, prof. Jerzy Lis, Rektor AGH w Krakowie nie akceptują żadnych treści, które mogą nieść znamiona mowy nienawiści.
Z poważaniem,
Anna Żmuda-Muszyńska
Rzeczniczka Prasowa Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica
w Krakowie”.
Rzeczywiście na takie zachowania należy szybko i stanowczo reagować. Szkoda, że Prezydium KM OZZ Inicjatywa Pracownicza przy UKEN i NE nie chciało zdystansować się od wypowiedzi medialnej osoby zgłoszonej do Rady Uczelni m.in. przez profesorów: Tomasza Sikorę i Piotra Trojańskiego, wyraźnie pełnej negatywnych emocji związanych ze swoim niepowodzeniem wyborczym.
Ustawa z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych stanowi, że związki zawodowe współuczestniczą w tworzeniu korzystnych warunków pracy, bytu i wypoczynku, a do zakresu działania zakładowej organizacji związkowej należy w szczególności:
1) zajmowanie stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych w zakresie unormowanym w przepisach prawa pracy oraz w indywidualnych sprawach osób wykonujących pracę zarobkową w zakresie związanym z wykonywaniem tej pracy;
2) zajmowanie stanowiska wobec pracodawcy lub organu samorządu załogi w sprawach dotyczących zbiorowych interesów i praw osób wykonujących pracę zarobkową;
3) sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem w zakładzie pracy przepisów prawa pracy,
a w szczególności przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy;
4) kierowanie działalnością społecznej inspekcji pracy i współdziałanie z państwową inspekcją pracy;
5) zajmowanie się warunkami życia emerytów i rencistów.
Zwrot „w szczególności” nie oznacza tutaj, że związki zawodowe mogą ingerować w kompetencje i autonomię innego organu Uczelni, jakim jest Rada Uczelni. Prace Rady Uczelni organizuje Przewodniczący Rady, a nie Przewodniczący jakiejkolwiek organizacji związkowej. Tak było w poprzedniej kadencji i tak będzie nadal do końca tej kadencji Rady. Rada Uczelni nie będzie również oczywiście oświadczać czegokolwiek w sprawie wyborów i działalności związków zawodowych w Uczelni, pozostawiając w tym zakresie całkowitą autonomię organizacjom związkowym, oczywiście poza atakami na organ Uczelni, które nie pozostaną bez odpowiedzi. Będziemy nadal wsłuchiwać się natomiast w konstruktywne głosy doradcze przedstawicieli związków zawodowych w czasie naszych posiedzeń, do których zachęcam, i korzystać z nich, nie pozwalając jednak, by związki zawodowe próbowały przyjmować nieuprawnioną funkcję kontrolną nad Radą Uczelni i rolę krytyczno-kontestacyjną w stosunku do niej.
Atmosfera sensacyjności i rzekomych „paragangsterskich układów” nie sprzyja stabilnej pracy Rady Uczelni UKEN. W odpowiedzi na dezinformację i próby tabloidyzacji działań organu Uczelni oświadczam ponownie, że będziemy szukali relacji i tego, co wspólne, nie na łamach prasy, w mediach społecznościowych, na forach związkowych czy w ministerialnej skrzynce podawczej, a na naszych posiedzeniach. Mam nadzieje, że uda się to zrobić z pełnym poszanowaniem autonomii Uczelni, jej organów, we współpracy ze związkami zawodowymi, które zachęcam ponownie do konstruktywnej współpracy i pełnienia roli opiniodawczej, bo, powtórzę, tylko w takiej roli przedstawiciele związków zawodowych uczestniczą w posiedzeniach Rady Uczelni. I dotąd, na szczęście, w wielu wypadkach tak było. Niestety, zdarzały się jednak próby ingerencji w niezależne i autonomiczne działania Rady Uczelni, w tym w tajną i demokratyczną procedurę wyborczą. Częste, powtarzające się, regularne i długotrwałe deprecjonujące zachowania werbalne, które mogą prowadzić do naruszania zaufania do Rady Uczelni, wykluczenia i stygmatyzacji, pogardliwe komentarze upubliczniane na forum związku zawodowego, to propagowanie i transmisja negatywnych emocji oraz czarnego PR. Jeszcze nie zaczęliśmy prac w nowej kadencji, a już pojawiły się komentarze starające się podzielić członków Rady na tych desygnowanych przez Rektora i innych, rzekomo lepszych. Podobne jak próby stygmatyzującego i wykluczającego dzielenia na „starych” złych i tych nowych „dobrych” kandydatów na członków Rady oraz kreujące z członków Rady Uczelni „paragangsterów”. Tego typu dyskryminujące zachowania nie sprzyjają działaniom organów uczelni, kwestionują demokratyczne wybory dokonane przez Senatorów i próbują tworzyć grunt do podważania zaufania do Rady nowej kadencji jako wybranej rzekomo pod wpływem nacisków, wskazanej przez Rektora etc. W konsekwencji może to prowadzić do anarchistycznych i manipulacyjnych działań kwestionujących wszystkie prace Rady Uczelni w dopiero rozpoczynającej się kadencji. Mam nadzieję, że KM OZZ Inicjatywa Pracownicza – zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa – będzie szanować i w sposób równy traktować wszystkich, a zwłaszcza trzech członków Rady Uczelni, pracowników UKEN, m.in. przestrzegając wobec nich przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, i nie narażać ich na hejt czy wykluczanie, w tym na związkowym forum dyskusyjnym. Ponieważ KM OZZ wielokrotnie zwracała uwagę na przestrzeganie prawa w stosunku do pracowników Uczelni, nie wątpię, że tak będzie i tym razem.
Zachęcam ponownie do cierpliwego dialogu i porozumienia nie za pomocą mediów,
a podczas obrad naszego organu. Jednocześnie zapewniam, że w ramach pełnej niezależności Rady Uczelni i w świetle obowiązującego prawa – nie spełnimy nieuprawnionego oczekiwania jednego ze związków zawodowych, by Rada Uczelni była w pełni zależna od związku zawodowego, przypomnę ponownie, pełniącego wobec Rady jedynie funkcję opiniodawczą. I będziemy w tym bardzo konsekwentni do 31 grudnia 2028 r.
Z cała stanowczością stwierdzam, że na wskazane wyżej negatywne działania nie ma i nie będzie w kolejnej kadencji mojej zgody. Posiedzenia Rady Uczelni nie będą płaszczyzną międzyzwiązkowych kłótni, co już się niestety zdarzało. I nawet jeśli kontynuowana będzie inicjatywa pilnych protestów wyborczych dotyczących rzekomych fundamentalnych nieprawidłowości w działaniach Rady Uczelni, na które zwracał uwagę dr hab. Tomasz Sikora, prof. UKEN, przedstawiciel Inicjatywy Pracowniczej z głosem opiniodawczym w Radzie Uczelni, a skargi były kierowane do wielu adresatów, to będą one w pełni wyjaśniane, podobnie jak w marcu 2024 r. Według mojej niepełnej wiedzy skargi te trafiły do Premiera, Ministra Nauki, Rzecznika Praw Obywatelskich, Uczelnianej Komisji Wyborczej. Nikt ich jednak nie wsparł, a Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego bez zastrzeżeń przyjęło przedstawione przeze mnie obszerne wyjaśnienia wraz z pełną dokumentacją audio treści posiedzenia.
Na posiedzeniach Rady Uczelni nie będziemy w żaden sposób dyskryminować organizacji związkowych i dzielić ich na te lepsze czy gorsze, bo brzydzę się polityką nierównościową. Nie dopuszczę, by Rada Uczelni zajmowała się tematyką związkową, bo nie takie są nasze kompetencje. I dlatego proszę o wybaczenie, ze musiałem odrobinę tym się zajmować w grudniu poprzedniego roku i teraz, w styczniu 2025 r.
Nie interesuje nas podsycanie sporów na UKEN i wokół UKEN, nie jesteśmy przestrzenią do narracji opartych na negatywnych emocjach i proszę nie wplątywać w to Rady Uczelni i nie próbować tworzyć wokół Rady fałszywych oraz kłamliwych, zmanipulowanych narracji. Działamy bowiem w spokojnej, nieagresywnej atmosferze i kolegialnej formie.
Mam również oczywiście nadzieję, że działalności władz Uczelni w kolejnej kadencji będą towarzyszyły poszanowanie pracowników Uczelni, kontynuowanie stabilnej polityki finansowej, właściwa polityka informacyjna, kreowanie strategii UKEN w odpowiedzi na strategiczne potrzeby następnych lat. Tym i innym zagadnieniom będziemy się szczegółowo przyglądać w zakresie naszych kompetencji. W najbliższych miesiącach podczas naszych posiedzeń podejmiemy zwłaszcza zagadnienia gospodarki finansowej Uczelni, ewaluacji jakości działalności naukowej, oferty kształcenia i wyników rekrutacji, inwestycji i remontów, realizacji strategii Uczelni, polityki kadrowej i oceny pracowniczej. Odbędziemy też kolejne spotkanie z władzami wydziałów, tym razem spotykając się z kierownictwem Wydziału Nauk Społecznych.
W tej kadencji będziemy kontynuowali także transparentne działania Rady, zamieszczając na naszej stronie internetowej wszystkie uchwały Rady (są one też zamieszczane w BIP). Przypominam, że protokoły z posiedzeń i uchwały Rady są przechowywane i dostępne dla wszystkich przedstawicieli społeczności akademickiej UKEN. Dodatkowo wszystkie protokoły z posiedzeń nowej kadencji Rady będą zamieszczane na naszej stronie internetowej, podobnie jak wystąpienia Przewodniczącego. Na posiedzeniach Senatu będę również informował na bieżąco Senatorów o naszych działaniach.
Ze strony Rady Uczelni UKEN zachęcam wszystkich członków i członkinie społeczności Uczelni do konstruktywnej współpracy oraz zapewniam o CIERPLIWEJ, ZACNEJ, RZETELNEJ i NIEZALEŻNEJ pracy członków i członkiń Rady Uczelni UKEN, wybranych w tajnych i demokratycznych wyborach w grudniu 2024 r.
Niech to będzie dobra dla Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie kadencja.
Prof. dr hab. Dariusz Rott
Przewodniczący Rady Uczelni